بازگشت
بنيا د گرايان که بقاي خويش را به تفنگ ميبينند
رستاخيز رستاخيز



(اگر زبان ات را بستند قلم ات را شکستند نه با دست و دهان بلکه با چشمها و رگها يت فرياد کن. نابود باد بنياد گرايي )

پس از فروپاشي نظام دوقطبي شاهد بروز تحولات جديد و گسترده در سطح روابط بين المللي , نظير پايان نظام دو قطبي ، پايان جنگ سرد و تشكيل دولتهاي نوپا و مستقل هستيم. دگرگوني در تعاملات بين الملل و برهم خوردن نظم موجود در جهان موجب ظهور تغييرات جديد در ساختار و ماهيت نظام بين المللي شد . يكي از اين تغييرات گسترش تروريسم در قالب و اشكال متفاوت آن است. -تروروبنيادگرايي در ادبيات سياسي و روابط بين المللي به كاربرد سيستماتيك ارعاب و خشونت پيش بيني ناپذير بر ضد حكومتها ، سازمانها و ملتها براي دستيابي به اهداف سياسي ، اجتماعي ، اقتصادي اطلاق مي شود. گرچه مي توان پيشينه تروريسم را به دوران جنگ سرد و رقابت ميان دو ابرقدرت شرق و غرب براي ضربه زدن به ديگري نسبت داد ؛ اما آنچه اكنون از آن به عنوان تروريسم ياد مي شود با تروريسم دوران جنگ سرد كاملاً متفاوت است چه آنكه تروريسم در آن دوران عملياتي پراكنده ، محدود و نسبتاً مشخص بوده كه بيشتر جنبه داخلي داشته و به طور عمده متوجه رهبران و ديپلمات ها مي شده و به عنوان بخشي از روابط بين الملل مورد حمايت يكي از دو قطب بوده است. اما در سيستم بين المللي كنوني ديگر تروريسم به اقدام عليه دولتها محدود نمي شود زيرا دولتها تنها بازيگران عرصه بين الملل نبوده و نيروهاي فراملي جديدي نظير سازمان هاي بين المللي ، شركتهاي چندمليتي و به طور عمده NGO ها به عنوان عوامل محدود كننده قدرت و امنيت دولت ها وارد صحنه بين المللي شده اند و همين امر سبب شده تا گستره تروريسم فراگير شده و علاوه بر دولتها ، سازمانها ، گروههاي مختلف ، حتي افراد و ملتها را نيز در برگيرد.تروريسم به گونه هاي مختلفي نمايان مي شود كه از شايع ترين آنها مي توان به تروريسم ايدئولوژيك وبنيادگرايي ( تلاش براي تغيير قدرت سياسي حاكم ) ، تروريسم دولتي ( كاربرد خشونت توسط دولت يا تهديد به استفاده از آن ) ، تروريسم ناسيوناليستي ( تلاش براي كسب حق خودمختاري ملي و يا جدايي طلبي قومي ) و تروريسم سازمان يافته فراملي اشاره كرد. تروريسم وبنيادگرايي در پي آنست كه باتوجه به بي عدالتي هاي سياسي – اقتصادي – اجتماعي موجود ، نژادپرستي ، نابرابري در رشد و توسعه ميان شمال و جنوب ، نقض گسترده حقوق بشر ، گرسنگي و فقر و ... با دست زدن به اقدامات تروريستي علاوه بر ابراز نارضايتي به احقاق حقوق از دست رفته خويش نيز اقدام كند . در اين ميان غفلت دولت مانند ايجاد اصلاحات و تغييرات اجتماعي در جهت وارد ساختن حاشيه نشينان به متن ، در دامن زدن به پرورش بنيادگرايي درافغا نستا ن موثر بوده است . امروز از هر بنيادگر و عنصر سازشكار در اداره‌ آقاي‌ كرزي‌ كه‌ راجع‌ به‌ دموکراسي ‌ بپرسي‌ بي‌درنگ‌ جواب‌ مي‌دهند كه‌ كشور ما اسلامي‌ است‌ يعني‌ دموکراسي‌ را اتوماتيك‌ ضد دين‌ وانمود مي‌سازند تا ديگر جاي‌ بحث‌ باقي‌ نماند و عليه‌ آناني‌ كه‌ پافشاري‌ ورزند فوراً خنجر تكفير را از آستين‌ بيرون‌ مي‌كشند خنجري‌ كه‌ اگر اصول‌ بنيادي دموکراسي‌ در جامعه‌ مرعي‌ باشد چشمان‌ خود شان‌ را مي‌درد. شاه‌امان‌الله‌ بود كه‌ سنت‌ فرهنگي‌ و غير فرهنگي‌ را زير پا گذاشت‌ و پوشيدن‌ لباس‌ غربي‌ را رايج‌ ساخت‌. اگرچه‌ او از دست اعمال‌ انگليس‌ مجبور به‌ ترك‌ كشور شد اما امروز حتي‌ ميراث‌خواران‌ آ ن‌ روحانيون‌ جاسوس‌ و رهزنان‌ نيز خود را با آخرين‌ مدل‌ لباس‌هاي‌ اروپايي‌ مي‌آرايند. يعني‌ سنت‌ شكست‌ و دهه‌هاست‌ كه‌ صدها سنت‌ شكسته‌ و بازهم‌ سنت‌ها همراه‌ سنت‌ گرايان‌ خواهند شكست‌ چه‌ خود به‌ خود در اثر جبر زمان‌ چه‌ در اثر مبارزه‌.
معمولاً يك‌ فرد به‌ بهترين‌ ميوه‌ دنيا هم‌ كه‌ با آن‌ آشنايي‌ نداشته‌ باشد در اول‌ رغبتي‌ نشان‌ نخواهد داد اما پس‌ از چند بار مزه‌ كردن‌ به‌ آن‌ علاقمند مي‌شود. دموكراسي‌ براي‌ مردم‌ ما حكم‌ همان‌ ميوه‌ ناآشنا را دارد كه‌ اگر يكبار به‌ حد كافي‌ لذ تش‌ را بچشند ديگر قدرتي‌ نخواهد بود كه‌ از آن‌ محروم‌ ‌ سازد. بايد مردم‌ ستمديده‌ي‌ ما اين‌ مزه‌ را بچشند. اگر كشورهاي‌ مسلمان‌ مثل‌ تركيه‌ ٨٠ سال‌ پيش‌ به‌ سكيولاريزم‌ گراييد، چرا افغانستان‌ ما نتواند امروز به‌ آن‌ دست‌ يابد تا ديگر جايي‌ براي‌ سوءاستفاده‌ از دين‌ در سياست‌، وجود طاعون‌ تروريزم‌ ديني‌، بي‌ناموسي‌هاي‌ جنگ‌ سالارا ن‌ و جدال‌هاي‌ خونين‌ مذهبي‌ و فرقه‌اي‌، باقي‌ نماند؟ نتيجه‌ و تجسم‌ استدلال‌هاي‌ بنيادگرايان‌ در رد سكيولاريزم‌ و دموكراسي‌ را در گو رستان‌ شد ن‌ افغانستان‌، در فاجعه‌ ۱۱ سپتامبر، در جنايتكاري‌هاي‌ روزمره‌ رژيم‌ هاي بنيادگر‌، در بريدن‌ گلوي‌ مادرا ن‌ و كود كان‌ در الجزاير، و كشتار مردم‌ بيگناه‌ در اندونزيا با بمب‌ گذاري‌هاي‌ كور و... مي‌بينيم‌. براي‌ فردي‌ كه‌ غرض‌ و مرضي‌ نداشته‌ باشد همين‌ها كافيست‌ كه‌ راه‌ نجات‌ دنيا و دين‌ را در دموکراسي‌ بيابد. درکشورما مذهبي‌ و سنتي‌ و قبل‌ از وقت‌ بودن‌ عموماً ورد كلام‌ حكام‌ ارتجاعي‌ اين‌ سرزمين‌ و بهترين‌ بهانه‌ و مستمسك‌ شان‌ به‌ منظور حفظ‌ وضع‌ موجود و تداوم‌ حكومت‌ شان‌ بوده‌ است‌. ياد هيچكس‌ رفته‌ است‌ كه‌ طالبان‌ در باز كردن‌ مكاتب‌ و رفع‌ آنهمه‌ قيودات‌ ضد انساني‌ عليه‌ زنان‌ مي‌گفتند هنوز شرايط‌ مساعد نيست‌! در دوره‌هاي‌ ديگر هم‌ آنگاه‌ كه‌ زمزمه‌ي‌ دموكراسي‌ بالا مي‌شد، بلا فاصله‌ مي‌شنيد يم‌ كه‌ هنوز شرايط‌ مساعد نيست‌! نه‌ عقب‌ماندگي‌، مذهبي‌ و سنتي‌ بودن‌ جامعه‌ را بايد ناديده‌ گرفت‌ و نه‌ بهيچوجه‌ به‌ تقد يس‌ آنها پرداخت‌. جامعه‌ ما تا كي‌ عقب‌ مانده‌، مذهبي‌ و سنتي‌ باقي‌ خواهد ماند؟ چند ده‌ سال‌ ديگر بايد صبر كرد كه‌ جاي‌ افغانستان‌ در آخر ليست‌ بدبخت ‌ترين‌ و فلا كتبارترين‌ كشورهاي عالم‌ نباشد؟ سه سال و اندی پس از ورود نيروهاي آمريكايي به كابل، طرح حكومت بوش براي ايجاد افغانستان مردم سالار و خوشبخت در چه وضعيتي قرار دارد؟ محصول ترياك رشدي بي سا بقه دارد، 3600 تن در سال 2004كه با زمان اوج توليد، يعني 4600تن (پيش از آنكه طالبان در سال 1999 كشت آن را ممنوع سازند) تفاوت چنداني ندارد. در واقع هيچ كدام از اين عوايد به خزانه حكومت كرزي نميرسد و جنگ سالاران كه تقريباً هر اتفاقي در بيرون كابل را تحت كنترل دارند، آن را نيزتصاحب مي كنند. باقيمانده درآمد نقدي افغانستان نيز تقريباً از طريق كمك هاي خارجي تامين ميشود كه باز هم بيشتر آن در اختيار جنگ سالاران محلي قرار ميگيرد. اردوي ملي كه قرار بود 70 هزار عضو داشته باشد، تنها به تربيت حدود ده دوازده هزار نيرو توفيق يافته اند. دخترا ن يکبارديگر با ترس ودلهره به مکتب ميروند يا ازرفتن منصرف گرديده زيرا تا اکنون چند بارمکاتب به وسيله بنياد گرايا ن تفنگدار به آتش کشيده شد ه است. مسوول دفتر سازمان ملل نيز در زمينه قاچاق و جنايت هشدار ميدهد كه افغانستان بار ديگر به دست قاچاقچيان بيفتد. اما چرا و چه چيز سبب شده كه اين گونه اشتباه و بد پيش برود؟
دونالد رامسفلد، وزير دفاع آمريكا بخش عمده نيروهاي ايالت متحده را براي جنگ درعراق انسجام داده واداره افغا نستا ن را ما نند گذ شته به تفنگدارا ن سپرد . با اين عمل کشورمانقش فراموش شده را بخود گرفته وتفنگدارا ن بنيادگرا به حا کم بي چون وچراتبديل ومردم با گذ شت هرروزازحکومت نا اميد و گراف جرم وجنايت ا زقبيل : کشت وترافيک مواد مخدره ، چوروچپاوول اموال مرد م ، دزدي ورهزني درجاده هاي عمومي ، رشوت واختلا س درادارا ت دولتي ، کشتن وبستن وبردن دراکثرنقاط کشور ، قتل واختطا ف ، سازش وروزگزراني آقاي کرزي با جنايت کارا ن تفنگدار و... اكنون اين سقف به آرامي در حال فروريختن است. كمك هاي نقدي و گروه هاي بازسازي بيشتري به افغانستان فرستاده ميشود و سرانجام آنكه از ايساف خواسته ميشود تا نيروهاي خود را به فراتر از كابل بكشاند. اما هنوز نشانه هايي مبني بر تمايل كشورهاي عضو ناتو براي ايفاي نقش در مجموع ولايات و نيز جدا شدن آمريكا از جنگ سالاران به چشم نميخورد. ازطرف ديگر آزادي وموجوديت\"وکيل احمد متوکل\" وزيرامورخارجه پيشين طالبان و اقامت وى در کابل و ظاهرشدن وی در پشت پرده تلويزيون را مي توان در اين راستا تفسيرکرد. طي هفته هاى اخير، نگرانيهاى بين المللي از تشديد بحران در افغانستان وافزايش خطر طالبان ، تا جايي پيش رفت که برخي از مقامهاى سازمان ملل حتي از احتمال بازگشت افغانستان به دوران سياه گذشته در نتيجه افزايش تحرکهاى طالبان و کم توجهي بين المللي به اين کشور تحت تاثير بحران عراق سخن گفتند.\" کميسر عالي امور پناهند گان سازمان ملل در افغانستان اخيرا با بيان اينکه \"علايم نگران کننده اى در اين کشور مشاهده مي شود\"، اعلام کرد : در جنوب افغانستان خطر و تهديد طالبان و القاعده همچنان باقي است وآنان در حال تصرف بخشهاى وسيعي از اين کشور هستند. آنتونيو ماريا کوستا "/مدير اجرايي موسسه مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل نيز هشدار داده است : \"اين احتمال وجود دارد که افغانستان بار ديگر به کشور ناکام مبدل شود و در اختيار تروريستهاى مواد مخدر قرار گيرد . سه سال پس از سقوط رژيم طالبان ، بار ديگر با فعاليت و سازماندهي مجددطالبان و رايزنيهاى طرفين ستيز مواجه هستيم . \"ملامحمد عمر\" و\"اسامه بن لادن \"هنوز هم زنده انداين خطر متوجه کيست؟ و يا نگراني آقای جلالي وزيرکشور را که از فعال شدن گروپ های مسلح در افغانستان،خبر مي داد و با تاسف که هيچگونه راهکار و برنامه مبارزه جدی را با آنان مطرح نساخت چگونه مي توان تشبيه کرد؟ پاسخ روشن است و آن اينکه مردم بايد در ترس و ارعاب هميشگي زنده گي کنند و بس !!!
May 8th, 2005


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات